مقایسه کارایی مدل فرسایش دامنه ای (hem) در اراضی کشت دیم و شخم خورده (مطالعه موردی ایستگاه تحقیقات کشاورزی خسبیجان اراک)

Authors

سمیه فضلی

somayeh fazli arak, islamic azad university, iran, po. box: 38361- 9131-1اراک- دانشگاه آزاد اسلامی کدپستی: 1-9131-38361 ، حمزه نور

hamzeh noor department of watershed management engineering, college of natural resources and marine sciences, tarbiat modarres university,emam reza street, noor, p.o.box: 46414-356, iran.نور، خیابان امام خمینی، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی نور، گروه آبخیزداری، صندوق پستی356-46414 ذکریا اسدالهی

zakaria asadolahi department of watershed management engineering, college of natural resources and marine sciences, tarbiat modarres university,emam reza street, noor, p.o.box: 46414-356, iran.نور، خیابان امام خمینی، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی نور، گروه آبخیزداری، صندوق پستی356-46414

abstract

فرسایش خاک و تولید رسوب در سطح حوزه های آبخیز از جمله مشکلات موجود در زمینه بهره برداری از منابع طبیعی بوده و هم چنین از مهمترین معظلات زیست محیطی کنونی جهان به شمار می آید. بنابراین تخمین میزان فرسایش خاک و تولید رسوب دارای اهمیت فراوانی می باشد. این امر در مناطق نیمه خشک به دلیل تعداد کم رگبارها و در عین حال شدت بالای آن ها ضرورت بیش تری دارد. در این راستا ارزیابی فرسایش خاک با استفاده از مدل های موجود به عنوان یکی از ابزارهای مهم مدیریتی و تبیین شیوه های صحیح حفاظت منابع آب و خاک ضروری است. با این حال در بسیاری از موارد مدل های هیدرولوژی بدون واسنجی در شرایط مختلف مورد استفاده قرار می گیرند. این پژوهش با هدف ارزیابی کارایی مدل فرسایش دامنه ای (hem) در دو کاربری موجود در مناطق نیمه خشک شامل اراضی دیم و اراضی شخم خورده در ایستگاه تحقیقات منابع طبیعی خسبیجان طرح ریزی شده است. به منظور اجرای مدل کلیه اطلاعات ورودی مورد نیاز آن شامل عمق رواناب، درصد پوشش زمینی، بافت خاک، طول و تندی شیب برای 16 رگبار تعیین شد. در مرحله واسنجی و اعتبارسنجی به ترتیب از 75 و 25 درصد داده ها استفاده شد. نتایج نشان داد که مدل فرسایش دامنه ای بدون واسنجی قادر به برآورد رسوب خروجی از پلات ها نمی باشد. با این حال توانایی مدل مذکور در کاربری های دیم زار و اراضی شخم خورده با واسنجی عامل فرسایش پذیری با ضریب تبیین به-ترتیب 61/0 و 78/0 و خطای تخمین به ترتیب 38 و 25 درصد قابل قبول و خوب ارزیابی شد. هم چنین نتایج به روشنی نشان دهنده دقت بیش تر مدل فرسایش دامنه ای در اراضی شخم خورده می باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارزیابی دقت و کارآیی رابطه جهانی فرسایش خاک و برخی از نسخ آن در برآورد رسوب رگبارهای منفرد (مطالعه موردی: ایستگاه تحقیقات منابع طبیعی خسبیجان، اراک)

The use of suitable empirical models for estimation of soil erosion and sediment yield is essential because of nonexistence or shortage of associated data in many watersheds. In the present study, the applicability of the USLE and its different versions Viz. MUSLE-S, AOF, MUSLT, MUSLE-E, USLE-M and AUSLE in estimation of storm-wise sediment yield from standard plots installed in dry farming, pl...

full text

ارزیابی دقت و کارآیی رابطه جهانی فرسایش خاک و برخی از نسخ آن در برآورد رسوب رگبارهای منفرد (مطالعه موردی: ایستگاه تحقیقات منابع طبیعی خسبیجان، اراک)

The use of suitable empirical models for estimation of soil erosion and sediment yield is essential because of nonexistence or shortage of associated data in many watersheds. In the present study, the applicability of the USLE and its different versions Viz. MUSLE-S, AOF, MUSLT, MUSLE-E, USLE-M and AUSLE in estimation of storm-wise sediment yield from standard plots installed in dry farming, pl...

full text

ارزیابی دقت و کارآیی رابطه جهانی فرسایش خاک و برخی از نسخ آن در برآورد رسوب رگبارهای منفرد (مطالعه موردی: ایستگاه تحقیقات منابع طبیعی خسبیجان، اراک)

عدم وجود و یا کمبود آمار و اطلاعات در زمینه فرسایش خاک و تولید رسوب در بسیاری از حوزه های آبخیز کشور، استفاده از روش های تجربی مناسب برای برآورد شدت و مقادیر فرسایش خاک و تولید رسوب را گریزناپذیر می نماید. در این تحقیق، میزان کارآیی مدل usle و نسخ مختلف آن شامل musle-s، aof، muslt، musle-e، usle-m و ausle در کرت استاندارد در تیمارهای دیم، شخم رها شده و مرتع در مقیاس رگبار ارزیابی شده است. برای ...

full text

بررسی وضعیت عناصر غذایی خاک در اراضی کشاورزی و مرتعی (مطالعه موردی: کویر میقان اراک)

ایران به دلیل قرار گیری بخش گسترده‌ای از آن در منطقه خشک و نیمه خشک، فعالیت‌های کشاورزی از جمله روش‌های غلط آبیاری و مدیریت نادرست اراضی می‌تواند بطور گسترده‌ای تخریب خاک و بیابان‌زایی را باعث شود. بنابراین برای جلوگیری از تخریب هرچه بیشتر خاک این مناطق، باید تحقیقاتی برروی اراضی کشاورزی و نحوه بهره‌گیری از آنها انجام گیرد، تا مشخص گردد که آیا کشاورزی منجر به تخریب اراضی می‌شود یا خیر؟ برای دست...

full text

بررسی راه‌کارهای کاهنده فرسایش خاک اراضی دیم

در مناطق خشک و نیمه‌خشک، انجام شخم در جهت شیب به­‌خصوص در زمان وقوع بارندگی‌­های با شدت زیاد، منجر به فرسایش و هدررفت بیش­تر خاک می­‌شود. با اعمال روش‌­های مدیریتی و به‌­زراعی می­‌توان از میزان اثرات نامطلوب عملیات خاک‌ورزی در این­گونه اراضی کاست. به­‌منظور بررسی اثر شخم عمود بر جهت شیب و کاربرد مالچ کاه و کلش در کاستن اثرات نامطلوب عملیات خاک‌­ورزی بر فرسایش خاک، این تحقیق در 18 کرت استاندارد ...

full text

اثر تراکم کشت بر رواناب، رسوب و عملکرد محصول نخود دیم (مطالعه موردی: ایستگاه تحقیقات حفاظت خاک تیکمه داش)

فرسایش خاک و ایجاد سیل از اساسی¬ترین معضلات زیست محیطی، کشاورزی و تولید غذا در جهان است که اثرات مخربی بر تمامی اکوسیستم¬های طبیعی و تحت مدیریت انسان دارد. تحقیق حاضر با هدف بررسی اثر تراکم کشت بر رواناب، رسوب و عملکرد محصول نخود دیم در ایستگاه تحقیقات حفاظت خاک تیکمه داش با استفاده از کرت¬های آزمایشی اجرا شد. برای این منظور طرحی در قالب کرت های خرد شده در زمان و بر پایه طرح بلوک های کامل تصادف...

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهش های فرسایش محیطی

جلد ۵، شماره ۲، صفحات ۳۲-۴۵

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023